Każdy z nas miewa czasami obniżony nastrój.
Jeśli spotka nas jakaś krzywda, niepowodzenie, nadmierny stres, możemy czuć się wstrząśnięci. Objawami tego zdarzenia może być smutek, złość, rozdrażnienie, niepokój, lęk, apatia, płacz, kołatanie serca, bóle głowy czy brzucha, utrata apetytu lub jego zwiększenie.
Z reguły nastrój taki mija po kilku dniach, nie nazywamy go depresją, tylko przejściowym „podłamaniem”, załamaniem, „dołkiem”, jednak jest to stan przejściowy.
Terminu depresja używamy do opisania poważniejszego zaburzenia, które utrzymuje się co najmniej kilka tygodni. Zaburzenia dotyczą zarówno stanu psychicznego jak i fizycznego. Depresja przeważnie pojawia się bez namacalnego powodu i może być zagrożeniem dla życia. W depresji wszystkie objawy są nasilone i trwają powyżej dwóch tygodni.
Bardzo ważną wskazówką, iż powinniśmy szukać pomocy psychologa jest fakt, że obniżony nastrój wpływa na wszystkie nasze sfery życiowe.
Niezwłocznie po pomoc należy udać się gdy pojawiają się myśli czy tendencje samobójcze.
Jeśli psycholog stwierdzi, że konieczne jest wsparcie farmakologiczne, czy leczenie szpitalne, skieruje nas do odpowiedniego lekarza psychiatry.
Objawami depresji są:
Objawy psychopatologiczne takie jak:
-obniżony nastrój,
- lęk,
- obojętność emocjonalna,
- myślenie depresyjne,
- zaburzenia koncentracji i pamięci,
- utrata zainteresowań,
- urojenia,
- omamy,
- myśli samobójcze,
Objawy somatyczne takie jak:
- zaburzenia snu (kłopoty z zasypianiem, wczesne budzenie się, nadmiernie długie spanie),
- spowolnienie fizyczne i psychiczne,
- spadek lub wzrost apetytu,
- utrata zainteresowania seksem,
- zaparcia,
- uczucie zmęczenia,
- bóle głowy,
- bóle brzucha,
- bóle mięśni,
- nieregularne miesiączkowanie
Psychopatologiczne objawy mogą mieć różne nasilenie – od smutku i lęku aż do urojeń, omamów, skłonności samobójczych.
Objawy somatyczne najczęściej wywołują zaburzenia snu, zmęczenie, obojętność emocjonalną i utratę wagi.
Wśród wielu objawów warto przyjrzeć się depresyjnemu myśleniu, które często dotyka wszystkich sfer życia.
Depresyjnemu myśleniu towarzyszą myśli takie jak:
- źle pracuję, jestem złą żoną, matką, córką, siostrą, babcią /jestem złym mężem, synem, bratem, dziadkiem/
- nierealistyczne oczekiwania, na przykład - „nie będę szczęśliwa jeśli wszyscy w pracy mnie nie polubią, nie docenią mojej pracy”, „nie będę szczęśliwa w małżeństwie do póki nie będziemy mieć żadnych problemów”, „ nie będę dobrą matką do póki nie będę mieć z dzieckiem żadnych problemów” itp.
- błędy myślenia, takie jak: negatywne wnioski, koncentracja na błędach, problemach, nie dostrzeganie żadnych pozytywnych aspektów życia, przeświadczenie, że błędów nie da się naprawić itp.
- wyciąganie ogólnych przeświadczeń na podstawie incydentalnych faktów.
Przyczyny depresji.
Nie wszystkie osoby z depresją uświadamiają sobie przeżywany smutek czy obniżony nastrój.
Istnieje możliwość, że to mechanizmy obronne nie dopuszczają do świadomości takich odczuć ze strony emocjonalnej.
Do lekarza trafiają często osoby skarżące się wyłącznie na dolegliwości somatyczne takie jak:
- bóle głowy lub brzucha,
- kołataniem serca,
- zmęczeniem,
- nieregularne miesiączkowanie
- bólami mięśni, itp.
Badania lekarskie wykazują zatem, że wszystko jest w porządku.
Jeśli lekarz zorientuje się, że występujące dolegliwości mogą mieć przyczynę psychogenną, skieruję osobę do odpowiedniego specjalisty – psychologa lub psychiatry – który, po dokładnej diagnozie stwierdzi stan depresyjny.
Podjęta psychoterapia, wsparta farmakoterapią, łagodzi dolegliwości somatyczne.
Należy jednak pamiętać, że trwający ponad dwa tygodnie obniżony nastrój jest jednym z podstawowych objawów depresji.
Niektóre objawy depresyjne mogą być wywołane niskim poziomem niektórych związków chemicznych. Badania lekarskiej osób chorych na depresję wykazały niedobór trzech ważnych neuroprzekaźników: dopaminy, serotoniny i noradrenaliny.
Ich niski poziom może wynikać z silnego stresu co prowadzi do rozwinięcia się objawów depresyjnych.
Dlatego należy udać się do lekarza psychiatry, gdyż istnieją leki przeciwdepresyjne, które podnoszą poziom tych związków chemicznych. W decyzji o podjęciu takiego leczenia może pomóc psycholog, który wstępnie oceni stan klienta.
Pamiętaj proszę, że jeśli zauważyłeś u siebie objawy takie jak:
- obniżony nastrój,
- lęk,
- obojętność emocjonalną,
- negatywne myślenie,
- zaburzenia koncentracji uwagi i pamięci,
- utratę zainteresowań,
- zaburzenia snu,
- omamy,
- urojenia,
- myśli samobójcze,
- spowolnienie fizyczne i psychiczne,
- uczucie zmęczenia,
- utratę zainteresowania seksem,
- utratę wagi lub jej wzrost,
- spadek lub wzrost apetytu,
- częste bóle głowy,
- bóle brzucha,
- zaparcia,
- nieregularne miesiączki,
Jeśli od ponad dwóch tygodni towarzyszy Ci obniżony nastrój, negatywne myślenie, zaburzenia snu, utratę zainteresowań, masz zaburzenia koncentracji uwagi i pamięci, odczuwasz obojętność emocjonalną czy też gdy pojawiły się u Ciebie myśli samobójcze koniecznie udaj się do psychologa.
Jeśli natomiast odczuwasz dolegliwości fizyczne takie jak: bóle głowy czy brzucha, uczucie zmęczenia, tracisz lub przybierasz na wadze, masz zaparcia, nieregularnie miesiączkujesz czy też gdy wystąpiły u Ciebie omamy lub urojenia skontaktuj się z lekarzem specjalistą.
Badania skuteczności w leczeniu depresji wykazują, że połączenie psychoterapii z leczeniem psychiatryczny daję największą efektywność w jej zwalczaniu.
Warto pamiętać, że depresja jest chorobą uleczalną i osoba chora na nią będzie czuła się w czasie jej leczenia i terapii coraz lepiej.
autor: Małgorzata Stąsiek