LEKOMANIA
/autor: Małgorzata Stąsiek/
W Polsce istnieje ciągle niedosyt informacji , lekarzy specjalistów oraz psychologów zajmujących się leczeniem i terapią osób uzależnionych od leków. Jest to uzależnienie w pewnym stopniu różniące się od innych oraz wymagające przyjrzenia się jemu. Jedną z przyczyn jego powstawania jest zbyt mało lekarzy specjalistów znających sposób prawidłowego przyjmowania leków psychotropowych oraz nasennych. jak i dostosowania ich do choroby pacjenta. Może to doprowadzić do poważnych konsekwencji psychicznych oraz fizycznych pacjenta i nierzadko do uzależnienia od źle zastosowanego leku.
Dochodzi wówczas do zależności psychicznej, przejawiającej się poleganiem na lekach w radzeniu sobie z problemami, szybkim uśmierzeniu napięcia psychicznego, „głodu” leku oraz uzależnienia fizycznego. Wówczas pojawia się zwiększona tolerancja na lek oraz konieczność zwiększenia dawki umożliwiającej „lepsze” funkcjonowanie. Często następuje samowolne zwiększanie dawek przez pacjenta w wyniku nawrotu dolegliwości, które dany lek likwidował.
Kolejne przyczyny uzależnienia się od leku to: niezastosowanie się pacjenta do zaleceń lekarza to znaczy: przekraczanie czasu przyjmowania leku oraz samowolne zwiększanie dawek.
Inne przyczyny to: przeznaczanie dużej ilości czasu i energii w celu zdobycia leku, chodzenie do kilku lekarzy, zdobywanie leków nielegalnie..
W leczeniu uzależnienia od leków psychotropowych, nasennych najczęściej najpierw zalecana jest wizyta u psychologa, celem poznania powodów uzależnienia (bliższemu przyjrzeniu się problemowi), zobaczenia w jakim stanie pacjent się znajduje.
Często występujące powody sięgania po leki psychoaktywne to między innymi:
- traumatyczne przeżycia
- stany lękowe
- natręctwa
- nerwice
- zaburzenia osobowości
- bolesne rozstanie
- śmierć kogoś bliskiego
- stres
- depresja
- rozwód
- bezsenność
- inne uzależnienia
Niektóre z tych powodów sięgania po środki psychoaktywne nie muszą wymagać leczenia farmakologicznego. Jeśli jednak dojdzie już do uzależnienia się pacjenta od leku należałoby pamiętać, że występuje duże ryzyko samodzielnego odstawiania leku.
Odstawianie leku powoduje gwałtowny wzrost lub nawrót objawów takich jak między innymi:
-drżenie rąk, ciała,
-zawroty głowy
-zaburzenia widzenia
-zaburzenia ze strony układu pokarmowego (biegunki, zaburzenia żołądka i jelit, zaburzenia wątroby i dróg żółciowych, wymioty)
-halucynacje,
-omdlenia,
-drgawki,
-zaburzenia nerek i dróg moczowych
-zwiotczenie mięśni
-zaburzenia skóry
-zaburzenia miesiączkowe
-zaburzenia układu nerwowego (ból, zawroty głowy, dezorientacja, nerwowość, stany splątania) oraz wiele innych.
Zalecana bywa detoksykacja /odtrucie/ w warunkach szpitalnych lub/i pobyt w ośrodku leczenia uzależnień gdzie lek odstawiany jest stopniowo, często przy użyciu innych leków „łagodzących” przykre, bolesne objawy odstawienne oraz gdzie podjęta zostaje psychoterapia. Leczenie uzależnienia od środków psychoaktywnych różni się częściowo od leczenia innych uzależnień. Proces odstawiania leku jest dłuższy i pacjent nie jest zdolny do podjęcia przed jego odstawieniem psychoterapii, gdyż pozostaje ciągle pod wpływem leku. W przypadku wszystkich leków psychotropowych, nasennych, przeciwdepresyjnych oraz opiatowych leków przeciwbólowych zalecane jest odstawianie ich za pomocą stopniowej redukcji dawki leku.
Rodzaje leków, których nieprawidłowe stosowanie może prowadzić do uzależnienia:
Leki benzodiazepinowe (psychotropowe) takie jak:
Alprazolam (Xanax, Neurol, Afobam, Alprazomerck, Zomiren)
Diazepam (Relanium, Neorelium)
Clonazepam, Klorazepat (Cloranxen, Tranxen)
Bromazepam (Sedam, Lexotan)
Medazepam (Rudotel),
Lorazepam (Lorafen),
Lormetazepam (Noctofer),
Temazepam (Signopam),
Nitrazepam,
Flunitrazepam (Rophynol),
Chlordiazepoksyd (Elenium),
Estazolam
Oxazepam,
Midazolam (Dormicum)
Leki psychotropowe stosowne w leczeniu bezsenności oraz wykazujące działanie uspokajające:
Zopiklon (Imovane, Senzop, Zopiratio),
Zolpidem (Nasen, Polsen, Zolpigen,,, Zolsana, Hypnogen, Sanval),
Zaleplon (Selofen).
Leki przeciwbólowe:
Pochodne opiatów takie jak między innymi:
Morfina
Leki kodeinowe (Antidol, Thiocodin)
Moje rady:
Jeśli jesteś uzależniony od leków pamiętaj:
- Leki znoszą objaw nie przyczynę
- Zwróć uwagę na szereg dolegliwości towarzyszących przyjmowaniu leków
- Sprawdź jak wyglądają Twoje relacje z bliskimi (może chciałbyś by wyglądały inaczej)
- Zwróć uwagę na swoje zdrowie (zrób sobie badania)
- Zastanów się czy nie chcesz skorzystać z fachowej pomocy
- Pamiętaj, że leki te należy odstawiać stopniowo; najlepiej pod opieką lekarza i psychoterapeuty (zmniejszy to Twój dyskomfort)
- Pamiętaj, że im dłuższy czas i ilość spożywanego leku tym trudniej go odstawić
- Pamiętaj, że z czasem rośnie tolerancja na lek co powoduje powrót pierwotnych objawów, często nasilonych
Jeśli jesteś osobą chcącą pomóc:
- Sprawdź czy bliska Ci osoba korzysta tylko z usług jednego psychiatry
- Zachęć ją do badania na obecność środków psychoaktywnych
- Pomóż poszukać jej profesjonalnej pomocy (terapeuty zajmującego się leczeniem osób uzależnionych od leków, ośrodka pomocy, lekarza specjalisty)
- Staraj się być z tą osobą i rozmawiać
- Zgłoś się po pomoc samemu by dowiedzieć się jak pomóc sobie i osobie uzależnionej
Zanim sięgniesz po lek pomyśl o wcześniejszej wizycie u terapeuty.
Może pomoże Ci w rozwiązaniu problemu bez uciekania się do stosowania leku.
Pamiętaj lek nie rozwiązuje problemu a jedynie go maskuje.